IPS is een re-integratiemethode om mensen met een psychische kwetsbaarheid te begeleiden bij het verkrijgen en behouden van betaald werk. IPS gaat uit van het idee dat iedereen die wil werken, kan werken in een reguliere baan met daarbij passende begeleiding.
Wie komt in aanmerking voor IPS?
Mensen met een psychische kwetsbaarheid die behandeling en/of begeleiding krijgen bij een ggz-(behandel)team en aan het werk willen, kunnen hiervoor begeleiding krijgen met IPS. Een IPS-trajectbegeleider helpt met werk zoeken, vinden en behouden. Ook mensen die op het werk last hebben van hun psychische kwetsbaarheid kunnen gebruikmaken van een IPS-traject om hun werk te behouden.
IPS kan worden ingezet voor mensen met ernstige psychische aandoeningen (EPA). Vanaf 2022 is er (tijdelijk) budget om IPS ook in te zetten voor mensen met mildere psychische aandoeningen, ook wel ‘common mental disorders’ (CMD) genoemd.
Hoe werkt IPS
Wanneer je in behandeling bent bij een ggz-behandelaar bespreek je daar je wens voor begeleiding bij het vinden of behouden van werk. De behandelaar gaat na of je in aanmerking komt voor deze regeling.
Vervolgens doet de ggz-instelling een subsidie-aanvraag voor een IPS-traject. De aanvraag gaat in eerste instantie naar de uitkerende instantie (gemeente of UWV).
Daarna wordt een afspraak gemaakt met de IPS-trajectbegeleider. IPS-trajectbegeleiders maken deel uit van de zorgteams of sluiten bij de behandelaar aan. Met de IPS-coach ga je onderzoeken wat je wensen en de mogelijkheden zijn en hoe je daar kan komen. Samen stippel je het traject uit en bewandel je dit pad.
Bij het zoeken naar werk staan de wensen van de werkzoekende centraal. Het doel is om werk te vinden dat past bij de kwaliteiten, voorkeuren, behoefte en ervaringen van de werkzoekende. Deze zijn leidend in alle keuzes en besluiten over het werk en de begeleiding. Bij voorkeur wordt gezocht naar een baan waarop iedereen kan solliciteren en waarbij je ten minste het minimumloon verdient.
Bij IPS start je direct met werken: het zogenaamde ‘first place, then train’ principe. Als het nodig is, volgt training op het werk.
De IPS-trajectbegeleider helpt de cliënt ook met vragen over de gevolgen van betaald werk voor zijn of haar uitkering of toeslagen. Ondersteuning voor de werkgever is ook mogelijk en vaak wenselijk.
Binnen het project hoofdzaak werk van Sterk door Werk wordt IPS als methode naar werk ingezet. Meer weten over het project Hoofdzaak } Werk?
Hoe lang duurt een IPS-traject?
Een IPS-traject duurt maximaal 3 jaar. Voor ggz-cliënten met een common mental disorder (CMD) kan een tweejarig IPS-traject worden aangevraagd. Voor mensen met een ernstige psychische aandoening (EPA) kan een driejarig IPS-traject worden aangevraagd. Als je in die tijd je baan kwijtraakt, wordt de draad gewoon weer opgepakt.
Werk als medicijn
Zowel onderzoeken als ervaringen uit de praktijk laten er geen misverstand over bestaan: Werk helpt mensen met een psychische kwetsbaarheid bij hun herstel. Werk kan zorgen voor houvast, een dagritme, zorgt voor sociale contacten en een positiever zelfbeeld. Bovendien is het een inkomstenbron en daarmee een middel tot zelfstandigheid en onafhankelijkheid.
Bij IPS wordt ook het herstelperspectief als uitgangspunt genomen. Dat sluit goed aan bij de sectoroverschrijdende ontwikkelingen in de zorg en de begeleiding in het sociaal domein. IPS past bij een integrale visie op behandeling, herstel en re-integratie waar ook Sterk door Werk zich achter schaart. Hierbij werken ggz-instellingen, gemeenten en UWV, maar ook werkgevers en zorgverzekeraars steeds meer samen. Voor meer informatie over deze samenwerking ga naar Hoofdzaak } Werk.
Mensen met een psychische kwetsbaarheid vaker werkloos
Mensen met psychische problemen zijn twee keer zo vaak werkloos als mensen zonder psychische problemen. Van de groep mensen in de bijstand is maar liefst 31 procent ook in behandeling bij de geestelijke gezondheidszorg (ggz).Van de mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering van UWV krijgt 39 procent deze uitkering primair op basis van ggz-problematiek. En dat terwijl mensen met een psychische kwetsbaarheid vaak wel willen en kunnen werken. En het dus ook herstelbevorderend is.
Vanuit het oogpunt van de maatschappelijke kosten is begeleiding naar werk ook belangrijk. Bijna 60 procent van de totale ggz-kosten komen voor rekening van mensen met een uitkering (arbeidsongeschiktheid of bijstand). Deze kosten zijn daarmee per uitkeringsgerechtigde ongeveer negen keer hoger dan voor mensen met een baan. De totale kosten van geestelijk gezondheidszorg bedragen 3,3 procent van het Nederlandse bruto nationaal product, maar de indirecte kosten in de vorm van baanverlies en een verminderde productiviteit maken de kosten veel hoger dan deze directe kosten. Schatting is dat de indirecte kosten de kosten voor de maatschappij zeker verdubbelen.
IPS beste methode naar werk
Uit onderzoek blijkt dat IPS, mits modelgetrouw uitgevoerd, tweemaal zoveel werkzoekenden met ernstige psychische aandoeningen regulier betaald werk vinden en houden dan via andere methodieken. IPS wordt daarom aanbevolen in internationale en Nederlandse kwaliteitsstandaarden als methode om mensen met ernstige psychische aandoeningen te begeleiden naar regulier betaald werk.
Het is de meest onderzochte en gestandaardiseerde vorm van begeleid werken.
Geen werk door stigmatisering
Het is een misvatting te denken dat mensen met een psychische kwetsbaarheid niet goed kunnen functioneren in een betaalde baan. Of dat zij de werkgever meer kosten dan dat ze verdienen. Die misvatting hangt samen met de stigma’s die rusten op mensen met een psychische kwetsbaarheid. Vaak is het stigma op de psychische kwetsbaarheid nog een grotere belemmering om aan werk te komen dan de mentale klachten zelf. Het taboe op het hebben van een psychische kwetsbaarheid is groot. 70% van de mensen heeft last van stigmatisering; ervaart vooroordelen of heeft te maken met discriminatie. Meer weten over stigmatisering van werkenden en werkzoekenden met een psychische kwetsbaarheid? Klik hier (link naar thema-pagina stigma)
De acht principes van IPS
- Regulier werk of opleiding is het doel. Een gewone baan, waarop iedereen kan solliciteren, is bereikbaar voor mensen met een (ernstige) psychische aandoening.
- Niemand wordt uitgesloten. Iedere werkzoekende met een (ernstige) psychische aandoening (ongeacht diagnose, ernst van de symptomen of beperking, opname) die de wens heeft om te gaan werken in een gewone baan, kan aan een IPS-traject deelnemen.
- Integratie van toeleiding naar werk of opleiding en zorg. IPS-trajectbegeleiders nemen deel aan en stemmen af met het ggz-team dat of ggz-behandelaar die de zorg of behandeling biedt.
- Voorkeur van werkzoekende staat voorop. Keuzes rond werk of opleiding worden gebaseerd op de voorkeuren, kwaliteiten en ervaringen van de werkzoekende. Niet op wat een behandelaar of trajectbegeleider goed voor hem vindt.
- Ondersteuning rond werk en inkomen. IPS-trajectbegeleiders helpen deelnemers aan goede, begrijpelijke informatie over de gevolgen van betaald werk voor inkomen, uitkering of toeslagen.
- Snel zoeken, snel plaatsen. Geen training of werkervaring opdoen vooraf. Zo nodig volgt training op de werk- of opleidingsplek.
- Baan(kans)ontwikkeling. IPS-trajectbegeleiders onderhouden systematisch een netwerk van werkgevers en opleidingsinstellingen die mensen met een psychische aandoening willen aannemen. Zij kennen die bedrijven en de vaardigheden waarnaar de werkgevers bij werknemers op zoek zijn.
- Blijvende ondersteuning. Na plaatsing is individuele begeleiding beschikbaar zo lang als nodig en gewenst. Ook werkgevers kunnen worden begeleid.
(Bron: www.werkenmetips.nl)
