Hoe komen we tot een werkvloer zonder stigma en met gelijke kansen?
Minstens 1 op de 5 mensen ontwikkelt in zijn of haar leven een psychische kwetsbaarheid. Dat is veel. Dat kan een familielid zijn, een vriend, collega, een leidinggevende of jijzelf. Een werkvloer waarbij niemand mentale uitdagingen heeft of krijgt, bestaat niet. Toch lijkt het alsof we op de werkvloer liever doen alsof het er niet is. Sterker nog: voor veel mensen is het stigma – het vooroordeel dat ze ‘niet geschikt’, ‘instabiel’ of ‘onbetrouwbaar’ zouden zijn – een grotere drempel om aan een baan te komen of aan het werk te blijven dan de kwetsbaarheid zelf. Waar komen die vooroordelen vandaan? En vooral: hoe komen we ervan af?
Via scherpe gesprekken en herkenbare sketches onderzoeken we in deze talkshow de impact van stigma bij sollicitaties, promoties en onderlinge samenwerking. Experts zoals Hanneke Felten (Movisie), Thomas Pruijsen (MIND) en recruiter Heert-Jan Dokter (NS) laten zien hoe bewustwording, empathie en gestructureerde processen kunnen zorgen voor meer kansengelijkheid. Want een werkvloer zonder kwetsbaarheid bestaat niet. Maar een werkvloer zonder stigma? Die wél.
“Bewust-wording van voor-oordelen is de eerste stap “
Hanneke Felten
Movisie
Hanneke Felten is onderzoeker bij Movisie en gespecialiseerd in het effectief bestrijden van stigma en discriminatie. Hanneke legt in de talkshow uit dat iedereen stereotype beelden heeft, bewust of onbewust. En dat mensen sterkere vooroordelen hebben over personen die ze niet kennen. Die vooroordelen bedenken we vaak niet zelf, maar komen voort uit de samenleving en zie je terug in de media, in films, etc. En kunnen dus zelfs pure fictie zijn, maar dat maakt voor ons brein niet uit. De associaties blijven bewaard. Hanneke vertelt over het zogenaamde systeemdenken dat is geïntroduceerd door psycholoog en Nobelprijswinnaar Daniel Kahleman. Systeem 1 denken is het snelle, intuïtieve denken dat we merendeel van de tijd doen – maar liefst 95%- en systeem 2 het bewust en weloverwogen denken. Hanneke legt uit dat vooroordelen ontstaan vanuit ons automatische denken, ons snelle, intuïtieve denken en hoe we met bewuster, rationeel denken discriminatie kunnen tegengaan. En hoe je als werkgever uiteindelijk ook meer baat hebt bij selecteren op een rationele en weloverwogen wijze; je hebt dan niet alleen minder vooroordelen op de werkvloer, maar je vindt ook een betere kandidaat voor de functie.
Stigma en discriminatie doorbreken we alleen met bewustwording, kennis en empathie. Cruciaal daarbij is het echt leren kennen van de ander. Verandering begint bij het horen van persoonlijke verhalen en het actief uitdagen van stereotypes. “Stigma verdwijnt niet vanzelf. Maar we kunnen het wél beïnvloeden – met de juiste inzichten en de moed om anders te kijken.”
“Stop met selecteren op basis van ‘een klik'”
Heert-Jan Dokter
NS
Als recruiter bij de NS zet Heert-Jan Dokter zich actief in voor een eerlijke en inclusieve selectieprocedure. Hij werkt bij het aannemen van mensen met ‘het gestructureerde interview’, waarbij elke sollicitant dezelfde vragen krijgt en objectief wordt beoordeeld op talent en vaardigheden in plaats van op gevoel of ‘een klik’. Zo verkleint de NS de invloed van onbewuste vooroordelen én vergroot het de kansengelijkheid – niet alleen bij sollicitaties, maar ook bij promoties. “Diversiteit begint met gelijke kansen voor iedereen,” aldus Heert-Jan. Zijn advies aan andere werkgevers en recruiters is: ‘Stop met selecteren op basis van ‘de klik'”.
“Praat niet vanuit je functie, maar van mens tot mens”
Thomas Pruijsen
MIND
Thomas Pruijsen is namens MIND aangesloten bij het convenant Sterk door Werk. Hij is ervaringsdeskundige en zet zich in om psychische kwetsbaarheid beter bespreekbaar te maken op de werkvloer. Hij geeft trainingen aan werkgevers, gemeenten en UWV over het herkennen en verminderen van stigma. In zijn werkwijze draait het om écht contact: niet praten vanuit je functie, maar van mens tot mens. Thomas benadrukt in de talkshow dat vooroordelen pas verdwijnen als we bereid zijn om ons denken én ons handelen aan te passen. “Stigma verdwijnt niet vanzelf — daar moeten we samen bewust aan werken.”dsd
Wil jij als professional of als werkgever aan de slag om stigma te voorkomen en wil je hier praktische tools voor of deelnemen aan een training? Neem dan contact op met projectleider Destigmatisering Thomas Pruijsen van MIND:
Kijk hier
de sketches uit de talkshow
Aan de hand van sketches schetsen we herkenbare situaties waarin stigma’s op de werkvloer een rol spelen. Deze sketches zijn in te zetten bij trainingen of op andere momenten om stigma voor mensen met een psychische kwetsbaarheid op de werkvloer tegen te gaan.
Sketch 1 De Sollicitatie
Als Frans de Lange op gesprek komt voor de marketingfunctie, gaat het helemaal mis zodra hij open is over zijn psychische kwetsbaarheid. Het gesprek neemt een hele andere wending dan hij zou willen….
Sketch 2 De Promotie
Wanneer Lucretia aangeeft dat ze graag wil solliciteren op de interne vacature voor strategisch adviseur blijkt dat niet alleen haar vaardigheden en talenten door anderen worden meegewogen….
Sketch 3 Het Diversiteitsbeleid
Drie managers zijn druk bezig met het diversiteitsbeleid van de organisatie. Ze zijn er sterk van overtuigd dat het belangrijk is om ook mensen met een psychische kwetsbaarheid aan te nemen, maar ja in de praktijk blijkt het toch een stuk ingewikkelder dan op papier.
Sketch 4 Betutteling
Marjolijn is druk in de weer achter haar computer. Ze heeft niet zo lekker geslapen, maar daar zoekt ze niets achter. “Gewoon een nachtje niet zo goed geslapen, wie heeft dat nou niet”. Haar collega’s denken daar heel anders over….
Gerelateerde video:
Gerelateerde artikelen:
06/05/2025 5 MIN LEESTIJD
29/04/2024 6 MIN LEESTIJD
